Likwidacja firmy a samochód w środkach trwałych

Przedsiębiorcy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów powinni sporządzić spis z natury na dzień likwidacji działalności gospodarczej. W spisie tym powinny się znaleźć:

  • towary handlowe,
  • materiały (surowce) podstawowe i pomocnicze,
  • rzeczowe składniki majątku związanego z wykonywaną działalnością, które nie są zaliczane do środków trwałych.

W spisie z natury nie są uwzględniane środki trwałe, do których zalicza się także samochód w firmie jednoosobowej. Tym samym ich wartości nie wlicza się do ewentualnego dochodu. Warto jednak pamiętać, że sprzedaż auta służbowego nawet po likwidacji firmy i wykreśleniu go z ewidencji środków trwałych skutkuje powstaniem przychodu z działalności. Jeśli przychód będzie wyższy od kosztów jego uzyskania, to wystąpi dochód, od którego należy zapłacić podatek.

Przychodu ze sprzedaży auta służbowego po likwidacji firmy nie ustala się, jeśli zbycie nastąpiło po upływie 6 lat od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu wycofania składnika majątku z działalności. Przychód nie powstanie również w sytuacji, gdy przedsiębiorca będzie wykorzystywać pojazd na cele prywatne lub przekaże innej osobie w formie darowizny.

Wycofanie samochodu z firmy a podatek VAT

Przedsiębiorca, który w działalności gospodarczej wykorzystuje środki trwałe (np. samochód) i prowadzi ich ewidencję, ma prawo wycofać te składniki majątku na cele prywatne. Co prawda ta czynność nie powoduje powstania przychodu, ale trzeba ją udokumentować oraz w określonych przypadkach zapłacić podatek VAT.

Jeśli w chwili nabycia auta przedsiębiorca miał prawo do całkowitego lub częściowego odliczenia podatku, to wycofując samochód z firmy  będzie musiał zapłacić VAT. Podstawę opodatkowania stanowi wartość rynkowa samochodu w momencie przekazania do majątku prywatnego. Jeśli przy nabyciu przedsiębiorca nie miał prawa do odliczenia VAT, to wycofanie samochodu z firmy do majątku prywatnego będzie czynnością nieopodatkowaną.

Właściciel firmy, który jest zobowiązany do skorygowania podatku VAT odliczonego przy nabyciu pojazdu, musi dokonać korekty w okresie do:

  • 60 miesięcy w przypadku samochodu, którego wartość przekracza 15 tysięcy złotych,
  • 12 miesięcy w przypadku samochodu, którego wartość nie przekracza 15 tysięcy złotych.

Upływ tego terminu jest liczony od miesiąca, w którym nastąpiło nabycie, import lub oddanie pojazdu do użytkowania.

Istnieją dwa sposoby uniknięcia obowiązku naliczenia i zapłaty podatku VAT po wycofaniu samochodu z firmy:

  1. Likwidacja  pojazdu przed zamknięciem działalności gospodarczej. Kasacja musi zostać przeprowadzona przez Stację Demontażu Pojazdów, która posiada odpowiednie zezwolenie od Marszałka Województwa.
  2. Sprzedaż samochodu firmowego przed zamknięciem działalności gospodarczej w ramach transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub jego części.

W obu sytuacjach w momencie zamknięcia firmy samochód nie będzie już w posiadaniu przedsiębiorcy. W związku z tym auto służbowe nie zostanie ujęte oraz opodatkowane w ramach remanentu likwidacyjnego.

Wycofanie samochodu z firmy a PIT

Przekazanie auta służbowego na cele prywatne nie powoduje żadnych skutków podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych. Przeniesienie nie ma charakteru zbycia, ponieważ przedsiębiorca nadal pozostaje właścicielem pojazdu. Przychód powstanie w momencie, gdy auto służbowe wycofane do majątku prywatnego zostanie sprzedane przed upływem 6 lat. Termin ten jest liczony od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, kiedy nastąpiło wycofanie.

Jeżeli auto służbowe w momencie wycofania do majątku prywatnego nie było całkowicie zamortyzowane, to ostatni wpis należy dokonać w miesiącu wycofania. W razie sprzedaży samochodu firmowego pozostała nieumorzona część może stanowić koszt uzyskania przychodów.

Przy przekazaniu samochodu firmowego do majątku prywatnego należy:

  • wykreślić go z ewidencji środków trwałych,
  • przygotować protokół likwidacji lub dokument LT z zaznaczeniem faktu wycofania auta na cele prywatne,
  • przygotować dokument, który będzie podstawą do wykazania podatku VAT w rejestrze sprzedaży VAT,
  • sporządzić protokół przekazania.

Samochód w leasingu a zamknięcie firmy

Przedsiębiorcy mający podpisaną umowę na leasing samochodu mogą wybrać jeden z kilku sposobów na uregulowanie należności względem leasingodawcy. Bardzo ważną kwestią jest przekazanie firmie leasingowej informacji o likwidacji działalności gospodarczej. Niedopełnienie tego obowiązku jest niezgodne z prawem i wiąże się z dużym ryzykiem. W takiej sytuacji leasingodawca może rozwiązać umowę leasingu z powodu poważnego naruszenia jej warunków. Skutkuje to wezwaniem leasingobiorcy do natychmiastowego zwrotu samochodu, zapłaty wszystkich zaległych rat oraz kary umownej.

W przypadku zamknięcia działalności gospodarczej przedsiębiorca posiadający samochód w leasingu może zdecydować się na:

  • Wcześniejszy wykup leasingowanego auta

Leasingobiorca opłaca wszystkie nieuregulowane jeszcze raty leasingu. W efekcie nie musi zwracać przedmiotu umowy oraz nie ponosi opłaty za wystawienie pojazdu na licytację przez leasingodawcę. Po zamknięciu działalności gospodarczej leasingobiorca może sprzedać pojazd lub wykorzystywać go do celów prywatnych. Przy tej okazji warto poznać zmiany, jakie w wykupie pojazdów z leasingu wprowadza Polski Ład.

  • Wypowiedzenie umowy i zwrot pojazdu leasingodawcy

Jeśli przedsiębiorca nie dysponuje środkami na wykup pojazdu z leasingu, to może go zwrócić leasingodawcy. W takiej sytuacji leasingobiorca musi uregulować wszystkie, pozostałe do zapłacenia raty.

  • Cesja leasingu

Cesja leasingu to przeniesienie umowy na osobę trzecią. Staje się ona nowym leasingobiorcą, który jest zobowiązany do spłaty zobowiązań zapisanych w umowie. Przeprowadzenie cesji leasingu wymaga wcześniejszej zgody leasingodawcy, który musi najpierw zweryfikować zdolność leasingową potencjalnego cesjonariusza.

  • Przekształcenie umowy na leasing konsumencki

Część firm leasingowych pozwala na zamianę formy leasingu z firmowego na konsumencki. W takiej sytuacji niezbędne jest podpisanie odpowiedniego aneksu do umowy. Wtedy przedsiębiorca może nadal spłacać raty leasingowe, ale już jako osoba prywatna. Jednocześnie po zamknięciu działalności gospodarczej straci on możliwości optymalizacji podatkowej przez uwzględnienie opłaconych rat w kosztach uzyskania przychodu oraz odliczenie naliczonego podatku VAT.

Wynajem długoterminowy a zamknięcie firmy

Wynajem długoterminowy nie przewiduje możliwości wykupu pojazdu. W przypadku zamknięcia działalności przed zakończeniem najmu przedsiębiorca może wnioskować o przekształcenie kontaktu na wynajem prywatny lub wypowiedzieć umowę i zwrócić pojazd.

Jeśli masz samochód w leasingu, a planujesz zamknięcie firmy, to możesz liczyć na kompleksowe wsparcie doradców iBemo. Pomożemy Ci wybrać najkorzystniejsze rozwiązanie. Dzięki przejrzystym zapisom umowy leasingu lub wynajmu unikniesz niepotrzebnych nerwów związanych z dodatkowymi opłatami.