Czym jest cesja leasingu?

Cesja to rodzaj umowy cywilnoprawnej zawieranej między zbywcą wierzytelności (cedentem), a jej nabywcą (cesjonariuszem). Strony umawiają się, że jedna z nich przejmie przedmiot leasingu w użytkowanie, wraz ze wszystkimi zobowiązaniami wobec właściciela tego przedmiotu (najczęściej samochodu osobowego czy dostawczego), czyli leasingodawcy.

Pisząc w dużym uproszczeniu. Cesja to proces, który pozwala stosunkowo szybko i niskim kosztem zmienić leasingobiorcę bez zmiany postanowień umowy. Jeśli jej zapisy odpowiadają cesjonariuszowi, a leasingodawca nie widzi przeciwwskazań do przeprowadzenia takiej zamiany, to cesja pozostaje tylko formalnością.  

Cesja korzystniejsza niż wypowiedzenie umowy

Choć wypowiedzenie umowy leasingu jest możliwe, to w praktyce na taki krok decyduje się niewielu przedsiębiorców. Dlaczego? Ponieważ to się po prostu nie opłaca. Rezygnacja z leasingu operacyjnego, a już zwłaszcza przed upływem 2 lat od zawarcia umowy, niesie ze sobą bardzo poważne konsekwencje (m.in. brak możliwości wykupu pojazdu na preferencyjnych warunkach i szereg dodatkowych kosztów po stronie leasingobiorcy).

Dlatego przedsiębiorca, który z jakiegoś powodu chce się pozbyć leasingu samochodu przed czasem, niemal zawsze podejmuje próbę znalezienia kogoś, kto przejmie jego umowę na siebie w ramach cesji.

Skutki cesji leasingu

Przeprowadzenie cesji leasingu samochodu niesie ze sobą konkretne skutki dla każdej ze stron transakcji. Najważniejsze z nich omawiamy w poniższej tabeli:

Cedent

  • Pozbywa się przedmiotu leasingu, nie może go dłużej użytkować;
  • Z dniem zawarcia cesji jego przyszłe zobowiązania względem leasingodawcy wygasają; 
  • Traci możliwość wykupienia przedmiotu leasingu;
  • Nie odzyskuje wcześniej wniesionych opłat, w tym zapłaconych rat leasingowych; 

Cesjonariusz

  • Z dniem zawarcia umowy zyskuje prawo do użytkowania samochodu;
  • Przejmuje na siebie wszystkie zobowiązania względem leasingodawcy; 
  • Zyskuje prawo do wykupienia samochodu po zakończeniu umowy; 
  • Może zaliczać wszystkie wydatki związane z leasingiem do kosztów uzyskania przychodu w swojej działalności gospodarczej; 

Leasingodawca

  • W praktyce nic się nie zmienia, poza stroną umowy; 
  • Umowa leasingu jest kontynuowana, o ile nie zmieniły się żadne z jej zapisów; 

Kto i dlaczego decyduje się na cesję leasingu?

Wbrew pozorom autorami ogłoszeń o chęci zbycia wierzytelności nie są wyłącznie przedsiębiorcy, którzy wpadli w tarapaty finansowe. Motywacji do przeprowadzenia cesji leasingu jest znacznie więcej.

Na cesję najczęściej decydują się leasingobiorcy, którzy:

  • nie mogą sobie dłużej pozwolić na spłacanie rat, a zostało ich jeszcze całkiem sporo (kilkanaście czy kilkadziesiąt),
  • już teraz wiedzą, że nie będą w stanie wykupić samochodu z leasingu (częsty problem w przypadku umów z wysoką kwotą wykupu i niską ratą),
  • nie są zadowoleni z użytkowanego samochodu,
  • mają na oku inny samochód, ale zanim go kupią/wyleasingują muszą się pozbyć aktualnie spłacanego zobowiązania,
  • muszą zredukować wartość spłacanych zobowiązań w związku z chęcią zaciągnięcia kredytu hipotecznego czy inwestycyjnego,
  • mają za dużo samochodów w leasingu, z których część nie jeździ, ponieważ nie są potrzebne (zmniejszenie liczby zamówień, brak pracowników).

Koszty związane z przeprowadzeniem cesji leasingu samochodu

Podstawowym kosztem jest odstępne, które wnosi osoba przejmująca leasing – za chwilę rozwiniemy ten wątek, ponieważ ma on kluczowy wpływ na opłacalność cesji dla przejmującego.

Pozostałe koszty ponosi się na rzecz leasingodawcy. Zwykle konieczne jest uiszczenie opłaty za zgodę na cesję leasingu (od kilkuset złotych netto w górę). Nie ma natomiast prowizji za udzielenie leasingu, ponieważ de facto nie mamy tutaj do czynienia z nowym finansowaniem, ale z kontynuacją już obowiązującej umowy.

Do tego osoba przejmująca leasing musi się liczyć z kosztami ewentualnego przerejestrowania pojazdu oraz zawarcia ubezpieczenia OC/AC/NNW (GAP zwykle jest doliczany do raty leasingu). Standardową praktyką jest to, że w momencie zmiany użytkownika nowy leasingobiorca wykupuje pakiet ubezpieczeń we własnym zakresie, w porozumieniu z leasingodawcą lub za jego pośrednictwem.

Odstępne – najbardziej kontrowersyjny element towarzyszący cesji

W co najmniej 9 na 10 przypadków cedent oczekuje od cesjonariusza odstępnego, czyli opłaty za zbycie wierzytelności. To może się wydawać co najmniej dziwne – w końcu de facto to cesjonariusz wyświadcza przysługę cedentowi, uwalniając go od kosztownego i często jeszcze wielomiesięcznego zobowiązania.

Należy natomiast pamiętać, że dotychczasowy użytkownik poniósł już konkretne koszty i to naturalne, że chce je choć w części odzyskać. Tymi kosztami są nie tylko zapłacone raty, ale też wpłata inicjalna, koszty serwisu, zakupu drugiego kompletu opon itd.

Leasingodawca nie ingeruje w kwestię odstępnego. Podlega ono indywidualnym negocjacjom między cedentem a cesjonariuszem. Wysokość odstępnego może natomiast decydować o atrakcyjności danej oferty. Jeśli jest ono symboliczne, na przykład wynosi 5000 złotych, a dotychczasowy użytkownik spłacił już kilkadziesiąt tysięcy złotych w ratach, to jak najbardziej jest to uczciwa propozycja.

Wysokość odstępnego jest ściśle uzależniona od faktycznie poniesionych kosztów przez cedenta. Wiadomo, że opłata będzie wyższa w przypadku np. leasingu Mercedesa czy Volvo, a teoretycznie powinna być niższa, gdy mówimy o przejęciu leasingu Peugeot czy Hyundaia.

Należy przy tym zaznaczyć, że cedent pobierający odstępne musi wystawić cesjonariuszowi fakturę, która stanowi koszt uzyskania przychodu. Dzięki temu „ciężar” odstępnego powinien być nieco niższy dla przedsiębiorcy.

Kiedy opłaca się przejąć leasing samochodu?

Cesja leasingu to zwykle ratunek dla cedenta, ale też dobra okazja dla cesjonariusza. Przejęcie wierzytelności może się bardzo opłacić w sytuacji, gdy:

  • cedent spłacił już większą część rat;
  • odstępne jest stosunkowo niskie;
  • cedent wniósł sporą wpłatę inicjalną, dzięki czemu raty i kwota wykupu są stosunkowo niskie;
  • samochód jest w bardzo dobrym stanie, ma niewielki przebieg, jest wzorowo utrzymany i nie wymaga żadnych inwestycji „na start”;

Pamiętajmy natomiast, że ostateczna decyzja o przeprowadzeniu cesji leasingu należy do właściciela samochodu. Leasingodawca najpierw musi sprawdzić potencjalnego cesjonariusza, wymagając przedstawienia takich samych dokumentów, jakie są potrzebne do zawarcia pierwszej umowy leasingu (wpis do CEIDG/KRS oraz sprawozdanie finansowe za ostatni rok obrotowy – np. KPiR czy PIT).

Gdy leasingodawca wyrazi zgodę, to cesjonariusz otrzyma umowę ze swoimi danymi i po jej podpisaniu stanie się formalnie nowym użytkownikiem samochodu. Dostanie również harmonogram spłaty pozostałych rat.

Na koniec dodajmy, że cesja jest praktykowanym rozwiązaniem nie tylko w przypadku klasycznego leasingu operacyjnego, ale też coraz popularniejszego wynajmu długoterminowego samochodu. Warto na to zwrócić uwagę przeglądając ogłoszenia, w których tytule pojawia się słowo „cesja”.