Nowe mandaty – główne przyczyny wypadków drogowych
Według oficjalnych statystyk policji w 2021 roku zgłoszono 22816 wypadków drogowych. To stanowi spadek o 3,1% w porównaniu z 2020 i o 24,7% w stosunku do 2019 roku. Kierujący pojazdami odpowiadali za 90,4% wypadków drogowych odnotowanych przez policję w 2021 roku. Zestawienie najczęstszych przyczyn wypadków prezentuje poniższa tabela.
Przyczyna wypadku |
Liczba wypadków |
Nieustąpienie pierwszeństwa przejazdu |
5566 |
Niedostosowanie prędkości do panujących warunków ruchu |
5254 |
Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu |
2606 |
Niezachowanie bezpiecznej odległości między pojazdami |
1607 |
Nieprawidłowe wyprzedzanie |
1012 |
Nieprawidłowe skręcanie |
665 |
Nieprawidłowe wymijanie |
612 |
Zmęczenie, zaśnięcie za kierownicą |
538 |
Nieprawidłowa zmiana pasa ruchu |
523 |
Nieprawidłowe omijanie |
360 |
Niedostosowanie się do sygnalizacji świetlnej |
360 |
W 15066 wypadków (73,1% ) sprawcami byli kierowcy pojazdów osobowych. Kolejne 1977 (9,9%) spowodowali kierowcy samochodów ciężarowych. Aż 1221 wypadków (5,9%) było winą rowerzystów. Motocykliści spowodowali 870 wypadków (4,3%).
Analiza statystyk wypadków pod względem płci kierujących wykazała, że w 73,6% zdarzeń sprawcami byli mężczyźni. Kobiety były odpowiedzialne za 22,6% wszystkich wypadków. W 3,8% zdarzeń nie udało się ustalić winnego.
Nowe mandaty za prędkość w 2022 roku
Nadmierna prędkość jest główną przyczyną wypadków drogowych. Kierowcy notorycznie lekceważą przepisy dotyczące limitów szybkości. To wykroczenie znajduje się także na szczycie listy najczęściej karanych przewinień. W 2020 roku Policja wystawiła prawie 2 miliony mandatów właśnie za przekroczenie dozwolonej prędkości.
W 2021 roku sprawcami aż 38,2% wypadków spowodowanych przez niedostosowanie prędkości do warunków ruchu były osoby w wieku 18-24 lat. Młodzi kierowcy byli sprawcami 3653 wypadków, co stanowiło 17% wszystkich zdarzeń spowodowanych z winy kierujących.
Ze względu na częstotliwość łamania tego przepisu nowy taryfikator mandatów obowiązujący od 1 stycznia 2022 roku uwzględnia duży wzrost wysokości kar za to przewinienie. Najlepiej obrazuje to poniższa tabela.
Przekroczenie prędkości |
Wysokość mandatu |
|
Aktualna od 2022 roku |
do końca 2021 roku |
|
do 10 km/h |
50 zł |
50 zł |
od 11 do 15 km/h |
100 zł |
50-100 zł |
od 16 do 20 km/h |
200 zł |
50-100 zł |
od 21 do 25 km/h |
300 zł |
100-200 zł |
od 26 do 30 km/h |
400 zł |
100-200 zł |
od 31 do 40 km/h |
800 zł |
200-300 zł |
od 41 do 50 km/h |
1 000 zł |
300-400 zł |
od 51 do 60 km/h |
1 500 zł |
400-500 zł |
od 61 do 70 km/h |
2 000 zł |
400-500 zł |
o ponad 70 km/h |
2 500 zł |
400-500 zł |
Dodatkowo w chwili przekroczenia prędkości o więcej niż 50 km/h w obszarze zabudowanym kierowca automatycznie traci prawo jazdy na 3 miesiące.
Nowe mandaty za najczęstsze wykroczenia drogowe w 2022 roku
Obok kar za przekroczenie prędkości warto również przyjrzeć się bliżej wysokości mandatów za inne najczęściej popełniane wykroczenia. Poniższa tabela prezentuje maksymalną wysokość kar, jaką przewiduje nowy taryfikator 2022.
Rodzaj wykroczenia |
Nowy taryfikator 2022 |
|
Wysokość mandatu |
Liczba punktów karnych |
|
Niekorzystanie z pasów bezpieczeństwa |
100 zł |
2 pkt |
Jazda bez wymaganych świateł |
200 zł |
2 pkt |
Nieprawidłowe wyprzedzanie |
2 000 zł |
10 pkt |
Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu |
500 zł |
8 pkt |
Nieprawidłowa zmiana pasa ruchu |
200 zł |
5 pkt |
Nieustąpienie pierwszeństwa innemu pojazdowi |
500 zł |
6 pkt |
Korzystanie z telefonu w czasie jazdy |
300 zł |
0 pkt |
Niestosowanie się do sygnałów świetlnych |
500 zł |
0 pkt |
Warto pamiętać, że w przypadku recydywy, czyli popełnienia tego samego wykroczenia w okresie 2 lat od poprzedniego, na kierowcę zostanie nałożona podwójna kara. Nowy taryfikator mandatów 2022 daje Policji możliwość sumowania mandatów za kilka wykroczeń popełnionych jednocześnie.
Nowy taryfikator mandatów 2022 – punkty karne za wykroczenia
Mandat za wykroczenie drogowe to w większości przypadków nie tylko grzywna pieniężna, ale także kara punktowa. W 2022 roku zajdą spore zmiany również w tym zakresie. W odróżnieniu od taryfikatora mandatów nowelizacja dotycząca punktów karnych zacznie obowiązywać dopiero 17 września 2022 roku. To dobra wiadomość dla kierowców, którzy mają jeszcze kilka miesięcy na przygotowanie się do tych zmian. Niestety nowy taryfikator punktów karnych również będzie bardziej restrykcyjny.
Maksymalna liczba punktów nałożona w trakcie jednej kontroli drogowej wzrośnie z 10 do 15. Nowy taryfikator przewiduje możliwość nałożenia 15 punktów karnych za:
- nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu wchodzącemu lub znajdującemu się na przejściu dla pieszych,
- nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu przechodzącemu na skrzyżowaniu przez jezdnię drogi, na którą wjeżdża kierujący,
- wyprzedzanie na przejściu dla pieszych i bezpośrednio przed nim,
- wyprzedzanie na przejazdach rowerowych i bezpośrednio przed nimi,
- omijanie pojazdu, który zatrzymał się przed pasami, aby ustąpić pierwszeństwa pieszym,
- niezatrzymanie pojazdu w celu umożliwienia przejścia przez jezdnię osoby niepełnosprawnej, używającej specjalnego znaku lub osoby o widocznie ograniczonej sprawności ruchowej,
- przekroczenie dopuszczalnej prędkości o więcej niż 50 km/h (zarówno w obszarze zabudowanym, jak i niezabudowanym),
- nieustąpienie pierwszeństwa przez kierującego pojazdem, który skręca w drogę poprzeczną,
- kierowanie pojazdem w stanie po spożyciu alkoholu lub środka o podobnym działaniu,
- kierowanie pojazdem w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego,
- próba uniknięcia kontroli przez niezastosowanie się do sygnału osoby uprawnionej do przeprowadzenia kontroli drogowej, który nakazuje zatrzymanie pojazdu,
- niezatrzymanie się do kontroli drogowej i ucieczka,
- spowodowanie wypadku drogowego,
- sprowadzenie katastrofy w ruchu lądowym.
Zauważalnie wzrosną również kary punktowe za przekraczanie prędkości. Obrazuje to poniższa tabela.
Przekroczenie prędkości |
Liczba punktów karnych |
|
od 17 września 2022 roku |
do końca 2021 roku |
|
do 10 km/h |
0 pkt |
0 pkt |
od 11 do 15 km/h |
3 pkt |
2 pkt |
od 16 do 20 km/h |
3 pkt |
2 pkt |
od 21 do 25 km/h |
6 pkt |
4 pkt |
od 26 do 30 km/h |
6 pkt |
4 pkt |
od 31 do 40 km/h |
10 pkt |
6 pkt |
od 41 do 50 km/h |
13 pkt |
8 pkt |
od 51 do 60 km/h |
15 pkt |
10 pkt |
od 61 do 70 km/h |
15 pkt |
10 pkt |
o ponad 70 km/h |
15 pkt |
10 pkt |
W taryfikatorze punktów karnych obowiązującym od 17 września tego roku pojawią się trzy zupełnie nowe zasady:
- poszerzenie listy wykroczeń, za które kierowca będzie mógł otrzymać punkty karne,
- kasowanie punktów karnych z konta kierującego dopiero po 2 latach od zapłacenia mandatu,
- likwidacja szkoleń organizowanych przez WORD-y, które pozwalały zredukować o 6 liczbę punktów karnych.
Liczba punktów karnych będzie także uwzględniana przez firmy ubezpieczeniowe podczas wyliczania składki OC. W związku z tym kierowcy często przekraczający przepisy zapłacą więcej za ubezpieczenie pojazdu.
Taryfikator mandatów 2022 – najwyższa grzywna za nieprzyjęcie mandatu
Zdarzają się sytuacje, kiedy kierujący odmawia przyjęcia mandatu karnego wymierzonego przez policję. W takim przypadku sprawa jest kierowana do sądu. Według obowiązujących wcześniej przepisów maksymalna wartość grzywny nałożonej w postępowaniu sądowym mogła wynieść 5 000 złotych. Nowy taryfikator 2022 umożliwia sądom karanie kierowców grzywną w wysokości nawet 30 000 złotych.
Maksymalny wymiar kary dotyczy następujących wykroczeń:
- spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym (Art. 86, par. 1, 1a i 2 Kodeksu wykroczeń), które obejmuje również sytuację, kiedy nie dochodzi do zderzenia pojazdów, ale zdaniem Policji mogło do niego dojść w wyniku zachowania kierującego,
- nieustąpienie pierwszeństwa pieszym, a przez to stworzenie zagrożenia dla ich zdrowia i życia (Art. 86b, par 1),
- spowodowanie wypadku podczas prowadzenia pojazdu mechanicznego po użyciu alkoholu lub środka o podobnym działaniu (Art. 87, par. 1),
- niezastosowanie się do znaku lub sygnału drogowego, sygnału lub polecenia osoby uprawnionej do kierowania ruchem lub do kontroli ruchu drogowego (Art. 92, par 1),
- niezastosowanie się do ograniczenia prędkości i przekroczenie jej o ponad 30 km/h (Art. 92, par 2),
- niezastosowanie się do zakazu wyprzedzania (Art. 92b),
- nieudzielenie pomocy ofierze wypadku przez prowadzącego pojazd, który uczestniczył w wypadku drogowym (Art. 93, par. 1),
- prowadzenie pojazdu mechanicznego bez wymaganych do tego uprawnień (Art. 94, par. 1),
- niewskazanie na żądanie uprawnionego organu, komu w oznaczonym czasie został powierzony do kierowania lub używania pojazd mechaniczny (Art. 96, par. 3),
- objeżdżanie opuszczonych zapór lub półzapór na przejeździe kolejowym, wjeżdżanie na przejazd kolejowy po rozpoczęciu opuszczania zapór i półzapór oraz w sytuacji, kiedy po jego drugiej stronie nie ma miejsca na kontynuowanie jazdy (Art. 97a).
Grzywna 30 000 złotych to oczywiście maksymalny wymiar kary. O jej ostatecznej wysokości decyduje sąd w toku postępowania.
Jak nowy taryfikator mandatów wpłynął na ilość wypadków?
Według statystyk policji, przekazanych Przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, za okres 1-24 stycznia 2022 roku:
- o 55% spadła liczba przypadków przekroczenia prędkości o ponad 50 km/h w terenie zabudowanym,
- o 27% spadła liczba przypadków nieprawidłowego wyprzedzania,
- o 15% spadła liczba przypadków nieustąpienia pierwszeństwa innemu pojazdowi.
W podanym okresie o 5% zmalała liczba ofiar śmiertelnych w stosunku do poprzedniego roku.
To jednak analiza na podstawie danych z jednego, niepełnego miesiąca. Dużo bardziej miarodajne będzie z pewnością porównanie analogicznych statystyk za cały 2021 i 2022 rok. Szczątkowe dane dają jednak powody do ostrożnego optymizmu.